Mannfjöldi og búsetuþróun
Mannfjöldi í Hólmavíkurhreppi var afar breytilegur á 20. öldinni. Fólki sem býr í sveitinni hefur fækkað verulega á sama tíma og kauptúnið á Hólmavík varð til. Fram undir 1920 fjölgaði fólki hægt og sígandi á Hólmavík en síðan tók íbúum og byggingum að fjölga að ráði. Þá höfðu nokkrir iðnaðarmenn sest að í þorpinu og eins fluttist þangað sveitafólk sem hætti búskap. Þorpið var því orðið allfjölmennt áður en útgerð hófst að ráði.
Árið 1916 voru 8 hús á Hólmavík en síðan bættist við hér um bil eitt á ári þangað til á áratugnum 1930-40, en þá voru byggð 25 hús. Frá 1930 og fram á sjötta áratuginn, einkum eftir 1940, fjölgaði fólki mjög á Hólmavík en um það leyti bötnuðu atvinnuskilyrði með vaxandi útgerð. Eftir miðja öldina fækkaði íbúum hins vegar nokkuð, einkum á sjöunda áratug aldarinnar þegar fiskgengd á Húnaflóa minnkaði verulega.
Strandabyggð á í vök að verjast hvað íbúafjölda og búsetuþróun snertir eins og mörg önnur sveitarfélög á landsbyggðinni. Þar búa nú á fimmta hundrað manns, þar af tæplega 400 í Hólmavíkurþorpi. Þó er engin ástæða til að örvænta. Með nýrri öld koma nýir tímar og ný tækifæri. Með dug og framsýni er hægt að snúa vörn í sókn. Og þótt íbúum hafi fækkað um meira en 100 í sveitarfélaginu síðustu 50 árin, er rétt að hafa hugfast að þeim hefur líka fjölgað um meira en 200 sé litið helmingi lengra aftur í tímann.
Helsta heimild:
Óli E. Björnsson: Hólmavíkurbók. Hólmavík 1990.
© Des 2000 og lagfært í apríl 2003.
Höfundur: Jón Jónsson,
þjóðfræðingur á Kirkjubóli